ACHTERHOEK - De schietsport is in deze regio stevig verankerd. Bijna elke plaats of buurtschap heeft wel haar schietvereniging. Door incidenten elders is deze sport in een ongunstig daglicht gekomen en onderzoeksjournalist Alberto Stegeman heeft onlangs geprobeerd aan te tonen dat er bij sommige verenigingen en schietcentra nog steeds wat mis is. Hoe liggen de zaken in de Achterhoek?
Er zijn tientallen grote en kleine schietbanen in de Achterhoek. Soms in een cafézaal maar er zijn ook overdekte waar schutters met verschillende soorten wapens hun sport beoefenen. De schietsport komt voort uit middeleeuwse milities, de schutterijen, waar weerbare burgers zich bij aansloten om huis en haard te verdedigen. Dat het niet altijd bittere ernst was blijkt wel uit geschriften uit die tijd. Kleine vergrijpen binnen de schutterij moesten door de zondaren worden afgerekend met bier. De schutters hielden hun kruit wel droog maar zichzelf blijkbaar niet altijd.
De stichting Winterswijkse Accommodatie voor Sportschieten is op het sportcomplex Jaspers eigenaar van een van de meest uitgebreide schietbanen in de Achterhoek. Deze indoorbaan wordt beheerd door de schietvereniging Jaspers (www.schietbaanjaspers.nl). De historie van de vereniging SV Winterswijk en de schietbaan begint in 1972. SVW 1972 werd opgericht om de leden de mogelijkheid te bieden zich regionaal, nationaal en internationaal te meten. De vereniging sloot zich aan bij de landelijke bond KNSA. In en rond Winterswijk waren destijds circa 1200 schutters met luchtgeweren actief in diverse verenigingen. In hetzelfde jaar werd de Winterswijker Willy Hillen uitgezonden naar de Olympische spelen in München. Hij deed mee aan de discipline klein kaliber geweer 50 meter liggend en eindigde als zestiende van de honderd deelnemers.
Vanaf 1972 werd er gestaag toegewerkt naar het stichten van een schietsportcentrum. In 1986 begon de bouw op de huidige locatie. Eerst met onder meer een 50 meter baan en sinds een jaar of vijftien verder uitgebreid met een 100 meter baan. Twee bestuursleden, Eric Rusink en Dick Hijink schudden het hoofd als hun gevraagd wordt of er ernstige incidenten bij hun club hebben plaatsgevonden. Dick Hijink: „Geen ernstige. Ik kan me er maar twee herinneren en dat waren kleine technische incidenten." De combinatie drankgebruik en schietsport bestaat volgens het tweetal, niet in die volgorde. Eric Rusink: „Heel simpel, voor het schieten wordt er geen alcohol geschonken." Schutters zonder wapenvergunning kunnen alleen van de schietbaan gebruik maken als ze lid zijn van een schietvereniging. Voor schutters met een wapenvergunning of een jachtakte zijn er wekelijks inloopdagen. In totaal maken zo'n 12 verenigingen en 25 Wildbeheereenheden van de baan gebruik. Sinds begin 2014 is SV Jaspers gecertificeerd door de Koninklijke Nederlandse Schutters Associatie KNSA. Waar het gaat om de veiligheid zijn de verenigingen die gebruik maken van de banen daar zelf verantwoordelijk voor met inachtneming van de baanreglementen. Op monitoren in de kantine zijn permanent camerabeelden van elke baan te zien. „Drie zaken: Verenigingsgevoel, sport en veiligheid zijn voor ons het belangrijkste op onze baan", zegt Rusink.
Schietcollege 'Prins Alexander' in Varsseveld heeft een bijzondere historie. De vereniging werd in 1861 opgericht en bestaat dus 153 jaar. In 1861 lag de baan ver van de dorpskern in het buitengebied. Nu zijn voetballers hun buurman en loopt de spoorlijn Arnhem-Winterswijk langs de achterdeur. De 50 en 100 meterbanen bevinden zich in de open lucht en er staat een aantal forse beukenbomen op die bijna zo oud zijn als de vereniging. Blijkbaar zijn de leden goede schutters want er zijn geen kogelinslagen in de bomen te zien.
Prins Alexander heeft zo'n 50 leden. Schieten doet men tegenwoordig met lucht en klein kaliber wapens en niet meer met groot kaliber vanwege de bepalingen van de omgevingsvergunning. Incidenten komen er volgens preses Dick Gussinklo niet voor. „Aspirant leden mogen eerst een paar keer komen schieten en kennis maken. Daarna dienen ze een Verklaring Omtrent Gedrag te overleggen en een antecedentenlijst in te vullen. Het gebeurt maar zelden dat we iemand weigeren, maar het komt voor." Nieuwe leden beginnen met 'lucht' voordat ze mogen omschakelen op 'vuur'. Voorzitter Gussinklo: „ Alleen serieuze leden en geen cowboys. Ze moeten passen in de club."
Bij Doetinchem is de Schietvereniging IJzevoorde Slangenburg SIJS op een eigen binnenbaan voor lucht (10 meter) en vuur (12 meter) actief. Opgericht in 1948 en in de loop der jaren via een veevoederloods en een zondagschooltje beland in de voormalige kleuterschool van IJzevoorde die met eigen mensen is uitgebouwd tot een mooie schietbaan met een ruime kantine. Sinds 2007 als een van de eersten gecertificeerd door de KNSA en sinds kort zelfs met twee kronen. De hoogste kwalificatie! Van de ongeveer 50 leden woont het gros in de buurt. Het teamgebeuren staat op de voorgrond. Voorzitter Martijn Vossers: „Team-schieten is ons doel, het wapen bijzaak. We zijn een heel sociale vereniging. Iedereen kent elkaar." Over toelating van aspirant-leden wordt in de ledenvergadering gestemd. Zijn er wel eens mensen geweigerd? „Ja, maar dat is lang geleden."
De conclusie is dat schietverenigingen in de Achterhoek onderdeel vormen van de streekcultuur. Gezelligheid staat hoog in het vaandel en incidenten zijn zeldzaam.
Op de 'bordesscene' bij Jaspers staan van links naar rechts Willy Hillen, Eric Rusink en Dick Hijink.
